MANDAT UNESCO-a

Prirodne nauke

obrazovanje
©UNESCO - P. Chiang-JooSektor za prirodne nauke doprinosi misiji UNESCO-a koristeći nauku u cilju izgradnje mira, iskorjenjivanja siromaštva i promocije održivog razvoja.

UNESCO putem sektora prirodnih nauka:

  • promoviše nauku;
  • djeluje kao platforma za razmjenu ideja i postavljanje standarda;
  • promoviše dijalog između naučnika i kreatora politike, i
  • djeluje kao katalizator za inovativne inicijative u oblasti nauke širom svijeta, posebno u Africi.

Izdvojene teme u okviru ove oblasti su: održivi razvoj, osnovne i tehničke nauke, ekologija, odnos između razvoja i očuvanja životne sredine i oblast voda i njihovih pridruženih ekosistema. Jedan od značajnijih programa koji se provodi u ovoj oblasti je Međunarodni hidrološki program (IHP) čiji je osnovni cilj da se ugroženost vodnih resursa svede na najmanju moguću mjeru, uzimajući pri tom u obzir društvene izazove i interakcije, uz kreiranje odgovarajućih pristupa održivom upravljanju vodama.

U okviru srednjoročne strategije UNESCO-a za period 2008-2013 (Dokument 34 C/4) kao sveobuhvatni ciljevi za oblast prirodnih nauka navedeni su:

  • Usavršavanje naučnog znanja za korist životne sredine i upravljanja prirodnim resursima;
  • Unaprijeđenje politike i izgradnje kapaciteta u oblasti nauke, tehnologije i inovacija;
  • Doprinos pripremljenosti za prirodne katastrofe i ublažavanje njihovih posljedica.

Sprovođenje aktivnosti sektora prirodnih nauka u okviru konteksta UNESCO-vog strateškog planiranja kao i rukovođenje koje se zasniva na rezultatima grupisani su u četiri glavne linije akcija:

  • povećanje primjene nauke putem integrisane politike nauke, tehnologije i inovacija;
  • jačanje naučnog obrazovanja i izgradnje kapaciteta u naukama;
  • promovisanje održivog upravljanja i očuvanja slatkovodnih, zemaljskih resursa i biodiverziteta, kao i otpornosti na katastrofe;
  • poboljšanje upravljanja i jačanje međudržavne saradnje za upravljanje i zaštitu okeana i priobalne zone.

Sektor prirodnih nauka vodi UNESCO-ov interdisciplinarni rad u sljedećim oblastima: aktivnost UNESCO-a na rješavanju problema u vezi sa klimatskim promjena; naučnog obrazovanja; i doprinosa implementaciji Mauricijus strategije za održivi razvoj malih ostrvskih zemalja u razvoju.

Glavni programi u prirodnim naukama su:

  • Nauke o vodama
  • Ekološke nauke
  • Nauke o okeanu
  • Osnovne (fundamentalne) nauke
  • Politika nauke i tehnologije
  • Održivi život u malim ostrvskim zemljama u razvoju
  • Sistemi lokalnih i domorodačkih znanja
  • Klimatske promjene
  • Obnovljiva energija
  • Inženjering
  • Smanjene broja prirodnih katastrofa.

Od svog osnivanja 1945. godine, UNESCO je djelovao kao katalizator za formiranje mnogih naučnih udruženja i tijela, kao što su Program Čovjek i biosfera (MaB) i Međunarodni Hidrološki program (IHP), koji su pokrenuti u prvim decenijama rada UNESCO.

Sektor za prirodne nauke sprovodi velike međunarodne programe u slijedećim oblastima: slatkovodni svijet, marine, ekološke nauke, nauka o Zemlji i osnovne nauke. Naglasak se daje zemljama u razvoju, kao i na prirodne katastrofe i njihovu prevenciju. Programi su dizajnirani da odgovore na klimatske promjene, rodnu ravnopravnosti, održivi razvoj i iskorenjivanje siromaštva, posebno u malim ostrvskim zemljama u razvoju.

Sektor prirodnih nauka, sa osobljem od oko 200 ljudi u UNESCO-u i kancelarijama na terenu, na čelu sa pomoćnikom generalnog direktora g-đom Grethen Kalonji, sprovodi aktivnosti širom svijeta. Postoji pet regionalnih kancelarija za nauku UNESCO-a:

  • Najrobi (Afrika);
  • Džakarta (Azija i Pacifik);
  • Venecija (Evropa i Sjeverna Amerika);
  • Kairo (arapske države) i
  • Montevideo (Latinska Amerika i Karibi).

Centralni značaj u aktivnostima sektora za prirodne nauke imaju Međunarodni naučni programi:

  • Međunarodni hidrološki program (IHP);
  • Međuvladina komisija za okeanografiju (MOK);
  • Program Čovjek i biosfera (MAB);
  • Međunarodni program u oblasti nauka o Zemlji (IGCP);
  • Međunarodni program osnovnih nauka (IBSP).

Sektor prirodnih nauka takođe sprovodi svoje programe kroz:

  • UNESCO-IHE Institut za vode, u Delftu, Holandija;
  • "Abdus Salam" Međunarodni centar za teorijsku fiziku (ICTP), u Trstu, Italija;
  • Zavod za statistiku UNESCO, u Montrealu, Kanada i
  • mrežu povezanih centara u oblasti voda, obnovljivih izvora energije, naučne politike, biotehnologije i nauke o Zemlji.

http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/