MANDAT UNESCO-a

Društvene i humanističke nauke

obrazovanje
©UNESCO - Michel RavassardOsnovna pitanja kojima se bavi ova oblast su pitanja društvenih promjena, multikulturalizma, urbanih problema, etike u nauci i tehnologiji, bioetike, filozofije, ljudskog genoma, te promovisanja ljudskih prava, demokratskih načela i tolerancije. UNESCO smatra da se naučni i tehnološki napredak mora postaviti u kontekstu etičke refleksije prema kulturnom, pravnom, filozofskom i religijskom naslijeđu različitih ljudskih zajednica. U oblasti bioetike UNESCO se bavi postavljanjem standarda, izradom pravnih instrumenata, savjetovanjem vlada i koordinacijom međuvladinih organizacija.

Sprovođenje aktivnosti sektora kulture u okviru konteksta UNESCO-vog strateškog planiranja kao i rukovođenje koje se zasniva na rezultatima grupisani su u dvije glavne linije akcije:

  • Odgovor na ključne globalne društvene izazove,
  • Bavljenje globalno najznačajnijim etičkim pitanjima.

Glavne teme koje pokriva Sektor za društvene i humanističke nauke:

  • Etika u nauci i tehnologiji (etika, bioetika, nauka i tehnologija): Osnovna funkcija UNESCO-a u ovoj oblasti je kreiranje Laboratorije ideja – bavljenje gorućim etičkim izazovima stvaranjem intelektualnog foruma za multisiciplinarnu, pluralističku i multikulturalnu refleksiju po pitanju etike u nauci. Ovim pitanjem se bave i dva međunarodna odbora:
    • Međunarodni bioetički odbor (IBC)
    • Međuvladin bioetički odbor (IGBC)
  • Ljudska prava: Rad UNESCO-a u okviru ove teme je fokusiran na podsticanje istraživanja i širenje informacija o stanju ljudskih prava, promovisanje obrazovanja o ljudskim pravima, borba protiv svih vidova diskriminacije, podsticanje saradnje između pojedinaca i stvaranje mreža, promovisanje demokratije i istraživanje novih formi nasilja. Od aktivnosti u ovoj oblasti izdvajamo posebno sledeće teme:
    • borba protiv diskriminacije, posebno borba protiv diskriminacije oboljelih od HIV/AIDS i kampanje usmjerene na mlade,
    • promovisanje rodne jednakosti,
    • filozofija: UNESCO je od svog osnivanja blisko povezan sa filozofijom u smislu kritičkog propitivanja stvarnosti. UNESCO je i nastao u procesu promišljanja mogućnosti izgradnje trajnog mira, te u tom smislu predstavlja institucionalni odgovor na filozofska pitanja. Osnovne aktivnost u okviru ove teme se realizuju obilježavanjem Svjetskog dana filozofije, izgradnjom mreže žena filozofa, i pitanjima kao što su filozofski dijalog i predavanje filozofije.
    • demokratija: UNESCO ima ključnu ulogu u promovisanju demokratskih vrijednosti i principa. Ustav UNESCO-a se poziva na demokratske ideale pravde, slobode, jednakosti i solidarnosti, i ova tri principa uzima kao osnov za proces izgradnje mira. Ostvarenje demokratskih ideala je stoga jedna od ključnih aktivnosti UNESCO-a.
  • Društvene transformacije: MOST program se bavi promocijom istraživanja u oblasti društvenih nauka. Fokus ovog programa je povezivanje istraživanja sa politikama i praksom. Program promoviše izradu politika koja se bazira na dokazima, kako na nacionalnom tako i na regionalnom i međunarodnom nivou. Pored toga, u okviru ove teme UNESCO realizuje brojne aktivnosti u oblasti međunarodnih migracija, urbanog razvoja, mladih i nacionalnih istraživačkih sistema.
  • Sport: Osnovne aktivnosti u oblasti sporta se odvijaju u okviru tema fizičko vaspitanje i anti-doping. Od tema izdvajamo: kvalitet fizičkog vaspitanja, tradicionalni sportovi i igre, žene u sportu, edukacija i izrada promotivnih materijala za oblast anti-dopinga, itd. Putem Fonda za eliminaciju dopinga u sportu pruža se finansijska podrška državama članicama u razvoju efikasnih anti-doping programa, u skladu sa Međunarodnom konvencijom za borbu protiv dopinga u sportu.

U okviru Sektora za društvene i humanističke nauke se vode i dvije baze podataka:

U oblasti društvenih i humanističkih nauka UNESCO dodijeljuje i brojne nagrade za različita postignuća: Aviccena nagradu za etiku u nauci, UNESCO - Bilbao nagradu za promociju ljudskih prava, UNESCO - Jose Marti nagradu, UNESCO - Simon Bolivar nagradu, UNESCO - Juan Bosch nagradu za promovisanje istraživanja u oblasti društvenih nauka u Latinskoj Americi i Karibima, UNESCO - Mandajeet Sing nagradu za promociju tolerancije i nenasilja, UNESCO nagradu za obrazovanje o miru.

http://www.unesco.org/new/en/social-and-human-sciences/